Là một dòng tranh dân gian đang đứng trước nguy cơ mai một, “hồi sinh” dòng tranh Hàng Trống luôn là một đề tài được quan tâm trong xã hội. Nhận thấy tầm quan trọng của việc lưu giữ và ứng dụng nguồn nguyên liệu giá trị này trong xã hội hiện đại, nhóm S-River đã thực hiện dự án Họa Sắc Việt nhằm hướng tới xây dựng một nguồn tài nguyên số về họa tiết và màu sắc của dòng tranh dân gian Hàng Trống. Theo VTC Academy, “thực tế này sẽ tươi sáng hơn khi kho họa tiết và màu sắc vừa sống động vừa đa dạng từ tranh dân gian Việt Nam đang được hệ thống chi tiết để mọi người đều có thể sử dụng”.

Gian nan trên chặng đường tìm kiếm giá trị 

Trên hành trình tìm kiếm giá trị văn hóa, chị Trang Trịnh cùng các thành viên S-River luôn nhận thấy tranh dân gian Việt Nam nói chung và dòng tranh Hàng Trống nói riêng lưu giữ rất nhiều ý nghĩa văn hóa vô giá hàng ngàn năm của đất nước. Song, khó khăn lưu trữ và ứng dụng những giá trị này lại là một thực trạng khác chưa thể khắc phục. Đó cũng chính là lý do dự án Họa Sắc Việt được ra đời, mang theo rất nhiều nhiệt huyết và cảm hứng của một nhóm thiết kế trẻ khao khát đem lại giá trị cho cộng đồng. Từ đó, dự án Họa Sắc Việt được thực hiện, lấy cốt lõi bản sắc văn hóa làm nguồn cảm hứng và hoài bão xây dựng kho tài nguyên họa tiết và màu sắc phục vụ cho thiết kế là nguồn động lực trong suốt 9 năm nỗ lực phát triển.

Bên cạnh đó, một câu chuyện truyền động lực mạnh mẽ cho S-River thực hiện dự án này cũng được VTC Academy chia sẻ: 

“Dịp Tết cận kề cũng là thời điểm mà các họa tiết truyền thống trở thành mục tiêu tìm kiếm “hot” hơn bao giờ hết. Với từ khóa “họa tiết Tết Nguyên Đán”, “hoa văn trang trí Tết”,… vào công cụ tìm kiếm Google với hàng trăm nghìn kết quả trả về, nhưng rồi bạn vẫn thấy thất vọng vì chẳng tìm thấy thứ gì thật sự gọi là “họa tiết truyền thống” để có thể sử dụng cho thiết kế cả. Còn khi cố gắng tìm kiếm bằng tiếng Anh với từ khóa như “lunar new year pattern” thì hầu như các kết quả trả về đều là “Chinese pattern” hoặc “Chinese vectors”.”

Khi cảm hứng gìn giữ di sản văn hóa được lan tỏa 

Sau gần một thập kỷ triển khai dự án, nỗ lực của chị Trịnh Trang cùng S-River đã được đền đáp. Từ những tài liệu về dòng tranh dân gian Hàng Trống đến cuốn sách “Họa Sắc Việt từ Tranh Hàng Trống”, giờ đây các nhà thiết kế đã có một nguồn nguyên liệu dân gian uy tín và đa dạng, tiếp tục hành trình lan tỏa giá trị văn hóa qua việc ứng dụng những giá trị văn hóa lên những sản phẩm thời hiện đại. Đó cũng là điều mà S-River cũng đang tiếp tục trên con đường đưa tranh dân gian ta đi xa hơn nữa. 

Ứng dụng tranh Hàng Trống vào thực tiễn

Lụa Nha Xá

Đến với làng lụa Nha Xá – nơi tràn ngập màu sắc rực rỡ giữa làng quê Việt Nam giúp S-River có thể thỏa sức sáng tạo trong việc phối hợp màu sắc với hoạ tiết tranh hàng Trống của mình. Một ví dụ là hình ảnh trong tranh Hàng Trống “Thánh Mẫu thượng ngàn” được nhóm thiết kế vector hoá lại, xây dựng thành hoạ tiết trang trí và thử áp dụng vào sản phẩm khăn lụa. Ngoài ra, S-River cũng đem vào thiết kế họa tiết ứng dụng của mình những điều gần gũi, và thân thuộc với mảnh đất quê hương vào sản phẩm, như hình ảnh cành tre, hoa lá, hoa bông, con trâu, cây lúa. Cách phối màu cũng được chúng tôi cân đối về sự hài hoà của từng chi tiết, giúp làm nổi bật màu sắc đặc trưng của các hoạ tiết.

Bộ quà Bội thu – The Bloom

Bộ quà tặng BỘI THU lấy cảm hứng từ bức tranh “Canh nông vi bản” thuộc dòng Tranh Hàng Trống. Được truyền cảm hứng mạnh mẽ từ “cuốn phim” về sinh hoạt đồng áng mộc mạc và sống động từ bức tranh, S-River đã tạo nên thiết kế bao bì cho bộ quà BỘI THU của The Bloom.

Những họa tiết và màu sắc tươi vui của một vụ mùa rộn ràng: người nông dân, con trâu, cái cày, gánh lúa… được tái hiện trên từng hộp nhỏ trong bộ quà. Lấy ý tưởng từ nền văn minh lúa nước, S-River sử dụng họa tiết nước để liên kết các công đoạn của một vụ mùa, tạo cảm giác xuyên suốt và tổng thể. Tỉ mẩn trong từng nét vẽ, và nâng niu trong từng thức quà chứa đựng bên trong, bộ quà BỘI THU thay cho lời chúc đến mọi người một năm mới khang an, sung túc và đầy may mắn.”

Bộ quà Yến Thị – Tết Ta 2023

Bộ quà Yến Thị – Tết Ta 2023 được lấy cảm hứng từ hình ảnh múa Lân ngày Tết Nguyên Đán, một trong những nét đẹp văn hóa cổ truyền của dân tộc Việt. Tục lệ này không chỉ mang đến niềm vui trong những ngày đầu năm mà còn ẩn chứa nhiều ý nghĩa tốt đẹp.

Hình ảnh cá chép trong tích Cá Chép Vượt Vũ Môn xuất hiện trên lông mày sư tử tượng trưng cho sự may mắn, khát vọng vươn lên tầm cao mới. Từ một con cá nhỏ bé, nhưng đã không nản lòng, quyết tâm vượt qua được Vũ Long Môn, vẫy đuôi, râu, sừng, hình dạng oai phong, rạng rỡ. Với mục tiêu sản phẩm dành cho ngày Tết, các hình ảnh thuần Việt như bánh chưng, bánh tét, hoa đào, hoa mai, pháo dây, lì xì… cũng đã được xuất hiện.

Đối với S-River, sự hồi sinh và được lan tỏa rộng rãi của dòng tranh dân gian Hàng Trống hiện nay giống như “quả ngọt” sau nhiều năm nghiên cứu và phát triển. Đây cũng chính là nguồn động lực lớn lao cho nhóm S-River tiếp tục thực hiện những nghiên cứu trong tương lai, tiếp tục cống hiến cho nền văn hóa đất nước. Xin được chân thành cảm ơn VTC Academy đã đưa tin về dự án Họa Sắc Việt và nhóm S-River! 

Quý bạn đọc có thể xem bài “Dự án “Họa Sắc Việt”- Sự thăng hoa của bản sắc Việt trong thiết kế” của VTC Academy viết về câu chuyện “Họa Sắc Việt” tại đây.